viernes, 14 de diciembre de 2012

Historia de Galicia



Galicia é unha comunidade autónoma española, situada ao noroeste da Península Ibérica e formada polas provincias da Coruña, Lugo, Orense e Pontevedra. Xeograficamente, limita ao norte co mar Cantábrico, ao sur con Portugal, ao oeste co océano Atlántico e ao leste co Principado de Asturias e Castela e León (provincias de Zamora e de León).



Galiza possui uns 2,78 milhões de habitantes (2008), com uma distribuição populacional, Santiago de Compostela é a capital da Galiza com um estatuto especial, dentro da província da Corunha.
O hino da Galiza, Os Pinos, elaborado por Eduardo Pondal, refere-se a Galiza como a nação de Breogán, herói celta. O Estatuto de autonomia, no seu artigo primeiro, define a Galiza como uma nacionalidade históricaLa Xunta de Galicia

A Junta aparece definida no Estatuto de Autonomia, aprovado em 1981, como órgão colexiado do Governo da Galiza. Na actualidade, a Junta está composta pelo presidente, um vice-presidente e doce conselheiros. A comunidade exerce as suas funções administrativas através da Junta e dos seus entes e órgãos dependentes.

Corresponde à Junta aprovar os regulamentos gerais dos seus próprios tributos e elaborar as normas regulamentares precisas para gerir os seus impostos estatais cedidos de acordo com os ter-mos desta cessão e a elaboração e aplicação do orçamento da Comunidade Autónoma da Galiza, que devem ser examinados pelo Parlamento.

A Junta também se encarrega de coordenar a actividade das Deputações Provinciais do seu território naquilo que afecte de um modo directo ao interesse geral da Galiza, e para isso unirá os orçamentos elaborados por elas. Assim mesmo, poderá encomendar a execução dos seus acordos às supracitadas deputações, que serão as encarregado de levar a cabo as funções transferidas pelo Executivo Autonómico.

A Comunidade tem também uma série de competências exclusivas, entre as que se encontram aquelas referidas à organização das suas instituições de autogoverno e das comarcas e freguesias rurais como entidades próprias da Galiza; ordenação do território e do litoral, urbanismo e habitação, actuações no que diz respeito à instituições do Direito Civil galego; normas processuais e procedimentos administrativos que se derivem do específico Direito galego ou da organização dos poderes públicos; obras públicas; vias férreas, estradas e transporte; portos e aeroportos; aproveitamentos florestais, hidráulicos e relativos à energia eléctrica; águas minerais e termais; pesca nas rias e águas interiores; feiras e mercados; artesanato, património artístico, bibliotecas, museus, conservatorios de música e serviços de Belas Artes; fomento da cultura e da investigação; promoção e ensino da língua galega, do turismo e do desporto; assistência social; criação de uma Polícia Autonómica; regime das fundações; casinos, jogos e apostas; centros de contratação de mercadorias e valores; confrarias de pescadores e diferentes câmaras e normas adicionais sobre a protecção do meio ambiente.

Pazo de Raxoi desde a escada da fachada do Obradoiro da catedral compostelá

Câmara municipal Santiago



A Presidência da Xunta da Galiza e a câmara municipal de Santiago partilham sede oficial no Pazo de Raxoi, construção neoclásica sita na praça do Obradoiro. Os edifícios administrativos de São Caetano e São Lázaro acolhem na actualidade as diferentes conselharias.



Disponivel em:http://galiciae.eu/pt-pt/page/historia-de-galicia.> Acessado em 14/12/12.

Enviado por Raimundo Rangel.



Provincias Galegas: de Sete a Catro



De cinco a sete provincias:


 
A Galicia Moderna comeza no 1480 e aparece estructurada en cinco "provincias": Santiago, Betanzos, Lugo, Mondoñedo e Ourense. Estas eran as únicas cidades de Galicia e, polo tanto, as únicas favorecidas co dereito de representación na "Xunta do Reino". Esta división persiste ata mediados do século XVI. Tui e A Coruña acadan o acceso á Xunta do Reino. nacen así as sete provincias de Galicia, aínda que sería máis exacto falar das sete cidades que, cos seus representantes, procuradores ou deputados integran dende entón a Xunta ou Deputación do Reino.

O territorio que abarcaba cada unha destas sete provincias non estivo en principio fixado de forma precisa. Só no século XVIII se abordou a súa delimitación.
Estas eran desiguais en extensión, poboación e número de vilas. Frecuentemente sóese comparar as vellas sete provincias coas actuais nacidas do constitucionalismo pero temos que dicir que o seu sentido é moi diferente. Galicia, no século XVIII, é un reino e como tal estructúrase e goberna baixo formas típicas do Antigo Réxime.
Por iso fálase de Galicia como provincia aínda que mellor sería denominala reino-provincia, desta forma as sete provincias históricas perden transcendencia. Estas sete "provincias" son a extensión xurisdiccional abarcada por cada unha das cidades que teñen procurador na Xunta do Reino. 

Necesidade dunha verdadeira división provincial de España 

Coa invasión napoleónica e a subseguinte reacción popular española, chega a hora de convocar Cortes. No caso de Galicia preséntase a cuestión de a quén se debía chamar a Cortes, ¿asumiría este papel representativo a vella Xunta do Reino? O levantamento popular creara xa os seus instrumentos de representación e goberno: As Xuntas Revolucionarias.

Galicia contaba xa no 1808 cunha Xunta Suprema abocada agora a se converter no instrumento básico para a representación de Galicia nas Cortes de Cádiz. Esta Xunta non monopolizou a presencia galega nas Cortes, senón que se arbitrou un sistema mixto que daba acceso tamén a deputados escollidos polas cidades e polas vellas provincias: Xunta, cidades e "provincias" formaron a representación galega nas Cortes de Cádiz, ampliándose así a representación ata agora vixente. Mais isto era tan só algo temporal. Unha vez restaurada a normalidade en España e expulsado o invasor e preciso imaxinar un procedemento novo.  É entón cando se deseña un instrumento de representación: A PROVINCIA. É preciso dividir racionalmente o territorio español en provincias que serán a base da futura representación e Cortes. División provincial e Cortes convértense así en elementos inseparables que se xustifican mutuamente.

Este radical cambio vai afectar ó vello instrumento de representación galego, a Xunta do Reino e a arcaica división en cidades cabeza de provincia. Estes elementos están chamados a desaparecer. Pero a Constitución de Cádiz foi incapaz de afrontar unha operación tan complexa e todo foi aprazado. Galicia aínda viviu moito tempo considerada como unha provincia- reino perdurando a súa vella Xunta como canal de representación dos intereses galegos ante as Cortes ata 1834. 
 

División de Galicia en catro provincias 


As Cortes comezaron pronto os seus traballos para a división provincial ordenando levantar a Carta Xeográfica de España imprescindible para unha exacta delimitación territorial. Créase a Comisión Especial de División do Territorio (1820). O resultado do decreto en 1822 foi a división de Galicia en catro provincias: a Coruña, Lugo, Ourense e Vigo (fixada nesta cidade a capital provincial tras longa discusión): 

Configuración definitiva do territorio galego

Pero un novo retroceso na consolidación da división provincial galega opérase no 1823. Vólvese ás vellas institucións. Galicia volve a concibirse como unha unidade provincial.O Real Decreto do 30 de Novembro do 1833 consolida a partición de Galicia en catro provincias cun cambio substancial: O traslado da capitalidade de Vigo a Pontevedra. Esta división de 1833 resulta bastante equilibrada. As provincia galegas eran relativamente parellas en extensión e aínda en poboamento.
Dende estas datas a división provincial de Galicia non sofre modificación. A extensión fixada no 1833 é a actual: 



A Coruña : 7.876 km2
Lugo : 9.881 km2
Ourense: .7.278 km2
Pontevedra: 4.477 km2 

As provincias van vivir durante todo este século unha profunda mutación do seu carácter que vai dende a súa inicial configuración, como instrumento centralizador ó servicio dunha administración racional regular e eficaz, ata a súa definitiva personificación como entidades locais.

Fronte a esta división provincial do territorio galego houbo intentos de superación: un deles foi o sistema autonómico do estatuto do 1936. Outro foi o suscitado polo Real Decreto do 18 de Decembro do 1913 polo que autoriza a constitución de Mancomunidades Provincias.

Aínda tendo en conta estes intentos de superación, a división física do territorio operada no 1833 non vai experimentar ningunha modificación.
 

     - BIBLIOGRAFÍA CONSULTADA: "Historia de Galicia", Ramón Villares.

 


Disponivel em: http://www.galiciaespallada.com.ar/galicia_catro_provincias.htm.> Acessado em 14/12/12.

Enviado por Moisés Dias